شاید شما هم شنیده باشید که برخی افراد ادعا میکنند با آهنربای طلا میتوانند طلای واقعی را پیدا کنند یا اصالت آن را بسنجند. اما آیا واقعا چنین چیزی وجود دارد؟ با خواندن این مطلب از تکنوگلد، تمام ابهامات شما درباره رابطه طلا و آهنربا برطرف خواهد شد و متوجه میشوید چرا این باور، یک اشتباه رایج است.
در این مقاله قصد داریم بهطورکامل بررسی کنیم که چرا طلا تحتتاثیر آهنربا قرار نمیگیرد و چه زمانی ممکن است شاهد جذب باشید. همچنین با روش تست طلا با آهنربا و کاربردهای واقعی آن در تشخیص طلا آشنا میشوید تا بتوانید تصمیمات آگاهانهتری در خرید و نگهداری طلا داشته باشید.
آهنربای طلا چیست؟ | بررسی صفر تا صد
وقتی صحبت از آهنربای طلا میشود، در واقع با یک مفهوم غلط روبرو هستیم. طلا در حالت خالص و طبیعی خود، هیچ واکنش مغناطیسی از خود نشان نمیدهد. به زبان سادهتر طلا یک فلز دیامغناطیس است که جذب آهنربا نخواهد شد. دلیل این موضوع به ساختار الکترونی اتمهای طلا باز میگردد. در فلزاتی که قابلیت جذب به آهنربا را دارند، مثل آهن یا نیکل، الکترونها به شکل خاصی مرتب شدهاند که میدان مغناطیسی ایجاد میکنند. اما در طلا این اتفاق نمیافتد و الکترونها به گونهای چیده شدهاند که هیچ نیروی مغناطیسی تولید نمیکنند.
همچنین بخوانید: تشخیص طلا از بدل | 22 روش ساده و موثر
به همین دلیل است که طلا در صنایع الکترونیک و تجهیزات حساس استفاده میشود؛ چون تداخلی با میدانهای مغناطیسی ایجاد نمیکند. پس اگر کسی ادعا کند که با آهنربا میتواند طلا را جذب کند، بدانید که یا طلا خالص نیست یا ممکن است قصد گمراهسازی داشته باشد.
امروزه آهنرباهایی با پوشش طلا در بازار وجود دارند که به آنها «آهنربای نئودیومی یا نئودیمیوم» میگویند. این آهنرباها تماما از طلا نیستند؛ بلکه همان آهنربای نئودیمیوم معمولی (ترکیب نئودیمیم، آهن و بور) هستند که فقط یک لایه بسیار نازک آبکاری طلا روی آنها کشیده شده و این لایه، کارکرد آهنربا را تغییر نمیدهد. در واقع اینکه طلا به آهنربای نئودیومی میچسبد نیز یک دروغ و شایعه در فضاهای مجازی است.
آیا طلا جذب آهنربا میشود؟
پاسخ مستقیم و ساده این سوال «خیر» است. طلای خالص هیچگاه به آهنربای طلا جذب نمیشود. این ویژگی یکی از مشخصات بارز طلاست که آن را از بسیاری از فلزات دیگر متمایز میکند. هنگامی که طلا را در معرض قویترین آهنرباهای موجود قرار دهید، باز هم هیچ کشش یا جذبی مشاهده نخواهید کرد.
البته ممکن است در مواردی شاهد واکنش باشید. این زمانی اتفاق میافتد که طلا با فلزات دیگری مخلوط شده باشد. برای مثال اگر طلا با مقدار زیادی آهن، نیکل یا کبالت آلیاژ شده باشد، ممکن است آن آلیاژ خاصیت مغناطیسی ضعیفی داشته باشد. اما باید تاکید کنیم که این واکنش مربوط به فلزات مغناطیسی موجود در ترکیب است، نه خود طلا.
اگر طلا جذب آهنربا شود نشانه چیست؟
زمانی که یک قطعه طلا به آهنربا جذب میشود، این موضوع نشانگر وجود یکی از سه حالت زیر است که باید به آنها توجه داشته باشید:
همینطور بخوانید: 10 روش تشخیص عیار طلا ساده در سال 2025
وجود ناخالصی
اگر مشاهده کردید که طلای تقلبی یا قطعهای که خریداری کردهاید به آهنربای طلا واکنش نشان میدهد، احتمال زیادی وجود دارد که در ساخت آن از فلزات مغناطیسی استفاده شده باشد. این مورد معمولا در شرایط زیر رخ میدهد:
- طلاهای بدلی یا تقلبی: این دسته اصلا از جنس طلا نیستند و فقط از فلزاتی با رنگ مشابه طلا ساخته شدهاند.
- طلاهایی با عیار خیلی کم: برخی زیورآلات که درصد بسیار کمی از طلا دارند و بیشتر از فلزات ارزان قیمت ب مغناطیسی تشکیل شدهاند.
- قطعات با روکش طلا: در این حالت، یک فلز پایه مثل استیل، نیکل یا برنج در زیر قرار دارد که روی آن لایه نازکی از طلا کشیده شده است. اگر فلز زیرین مغناطیسی باشد، حتی با وجود پوشش طلا، آهنربا آن را جذب میکند.
این روش میتواند بهعنوان یک تست خانگی طلا مفید باشد. اگر در خانه آهنربای قوی دارید، میتوانید بهراحتی بدلیجات روکش طلا را از طلای واقعی تشخیص دهید. البته دقت کنید که این تست تنها یک غربالگری اولیه است و نمیتواند جایگزین روشهای حرفهای شود.
آلیاژ خاص طلا
گاهی اوقات تولیدکنندگان برای افزایش استحکام یا کاهش هزینه، از آلیاژهای خاصی استفاده میکنند که ممکن است واکنش ضعیفی به آهنربا نشان دهند. در این موارد، خود طلا کشش ندارد اما فلزات همراه آن میتوانند جذب شوند.
وجود بخشهای کوچک فلزی
در ساختار برخی زیورآلات، قطعات فلزی کوچکی مثل فنر، پیچ یا اتصالات داخلی وجود دارد که ممکن است مغناطیسی باشند. در این حالت ممکن است فکر کنید طلا جذب شده، درحالیکه در واقع قطعات جانبی هستند که به آهنربای طلا واکنش نشان میدهند.
همچنین بخوانید: چطور بفهمیم طلای آب شده اصل است؟ | 10 روش تعیین اصالت
آیا جیوه قرمز، طلا را جذب میکند؟
یکی از شایعات جدیدی که بهخصوص در فضای مجازی منتشر شده، داستان جیوه قرمز و قدرت آن در جذب طلاست. اما واقعیت این است که تاکنون هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد چنین مادهای با این ویژگی وجود داشته باشد. این موضوع بیشتر یک افسانه است تا حقیقت علمی، و برخی افراد سودجو از این شایعات برای فریب دادن افراد ناآگاه استفاده میکنند. پس اگر کسی ادعا کند با جیوه قرمز میتواند طلا را جذب کند، به هیچ وجه باور نکنید و به دنبال روشهای علمی و معتبر باشید.
آیا با تست طلا با آهنربا میتوان طلای تقلبی را تشخیص داد؟
تست طلا با آهنربا یکی از سادهترین و سریعترین روشهای اولیه برای بررسی اصالت طلاست که میتوانید در خانه انجام دهید. کافی است یک آهنربای قوی تهیه کنید و آن را به قطعه طلای خود نزدیک کنید. اگر قطعه به آهنربای طلا جذب شد، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که طلای تقلبی است یا حداقل درصد بالایی از فلزات مغناطیسی در ترکیب آن وجود دارد. اما اگر هیچ کششی مشاهده نکردید، احتمال اصل بودن آن بیشتر است.
با این حال باید تاکید کنیم که این روش بهتنهایی نمیتواند تضمین قطعی برای تشخیص طلا باشد. دلیلش این است که برخی فلزات دیگر مثل مس، برنج یا طلا سفید نیز خاصیت مغناطیسی ندارند و در این تست شبیه طلای واقعی رفتار میکنند. همچنین روکش طلاهایی که روی فلزات غیرمغناطیسی اعمال شدهاند نیز ممکن است شما را فریب دهند.
محدودیتهای تست طلا با آهنربا:
- برخی فلزات غیرمغناطیسی مانند مس و آلومینیوم هم جذب نمیشوند و میتوانند بهعنوان طلا جا زده شوند.
- قطعات با پوشش ضخیم طلا روی فلز غیرمغناطیسی، در این تست قبول میشوند.
- آلیاژهای طلا با فلزات نجیب غیرمغناطیسی نیز واکنشی نشان نمیدهند.
روشهای دقیق برای تشخیص طلا
اگرچه تست طلا با آهنربا میتواند نقطه شروع خوبی برای غربالگری اولیه باشد، اما برای اطمینان کامل از اصالت طلا باید از روشهای علمیتر و دقیقتر استفاده کنید. این روشها توسط کارشناسان و مراکز تخصصی انجام میشوند و میتوانند عیار دقیق طلا را مشخص کنند. در زیر برخی از مهمترین روشها را معرفی کردهایم:
همینطور بخوانید: روش تشخیص طلا از بدل در منزل + ساده ترین روش ها
- تست اسید نیتریک: قرار دادن قطرهای از اسید روی طلا و بررسی واکنش شیمیایی آن
- بررسی کد انگ: کنترل کد و عیار حکشده بر روی طلای آب شده یا زیورآلات
- دستگاه XRF (ریگیری): سنجش دقیق ترکیبات فلزی طلا در آزمایشگاههای تخصصی
- تست چگالی: محاسبه چگالی طلا با استفاده از وزن و حجم قطعه (چگالی طلای خالص حدود ۱۹.۳ گرم بر سانتیمترمکعب است)
- تست حرارت: بررسی تغییر رنگ یا عدم تغییر طلا در مواجهه با شعله
| روش تشخیص | دقت | هزینه | زمان انجام | مناسب برای |
| آهنربا | پایین | رایگان | کمتر از ۱ دقیقه | غربالگری اولیه |
| تست اسید | متوسط تا بالا | کم | ۵ تا ۱۰ دقیقه | بررسی سریع در خانه |
| کد انگ | بالا | رایگان | فوری | طلای رسمی و استاندارد |
| دستگاه XRF | بسیار بالا | متوسط | ۱۰ تا ۲۰ دقیقه | سنجش دقیق عیار |
| تست چگالی | بالا | کم | ۱۵ دقیقه | قطعات بدون نگین |
جمعبندی
همانطورکه در این مقاله بررسی کردیم آهنربای طلا یک مفهوم غلط است و طلای خالص بهعنوان یک فلز دیامغناطیس هیچ واکنش مغناطیسی ندارد. هرچند که تست طلا با آهنربا میتواند بهعنوان یک تست خانگی طلا مفید باشد، اما برای تشخیص طلا بهصورت قطعی نیاز به روشهای دقیقتری دارید. بهترین راه برای اطمینان از خرید طلای اصل، مراجعه به مراکز معتبر مانند تکنوگلد است؛ جایی که میتوانید با اطمینان کامل طلای آبشده خریداری کنید و از اصالت و عیار آن مطمئن باشید.
برای اطمینان صددرصدی، به تست آهنربا اکتفا نکنید و طلای تضمینشده را از تکنوگلد بخرید.
سوالات متداول
خیر، هیچ آهنربایی وجود ندارد که بتواند طلای خالص را جذب کند، حتی آهنربای نئودیومی. طلا یک فلز غیرمغناطیسی است و هیچ خاصیت کششی نسبت به آهنربا ندارد.
این روش فقط یک غربالگری اولیه است و نمیتواند ضامن قطعی اصالت باشد. برای اطمینان کامل باید از سایر روشهای علمی مانند دستگاه ریگیری یا بررسی کد انگ استفاده کنید.
این موضوع نشان میدهد که یا از فلزات مغناطیسی مثل آهن یا نیکل در ساختار آن استفاده شده، یا اینکه روکش نازکی از طلا روی فلز مغناطیسی کشیده شده است. در هر صورت، احتمال تقلبی بودن آن بالاست.
ترکیب چند روش مثل استفاده از آهنربا، بررسی کد انگ حکشده و در صورت امکان محاسبه چگالی میتواند نتیجه قابل اعتمادتری بدهد؛ اما برای تضمین کامل باید به مراکز تخصصی مراجعه کنید.
بله، طلای سفید که ترکیبی از طلا با فلزات نجیب غیرمغناطیسی مثل پالادیوم یا نقره است، معمولا جذب آهنربا نمیشود و در این تست شبیه طلای زرد رفتار میکند.
