چرا زیورآلات طلا پس از مدتی درخشش اولیه خود را از دست می‌دهند و چگونه طلا را براق کنیم؟ براق کردن طلا یکی از دغدغه‌های همیشگی دارندگان این فلز ارزشمند است. هرچند برخلاف نقره، طلا به‌راحتی جرم نمی‌گیرد اما این به‌معنای عدم نیاز به مراقبت نیست؛ زیرا با گذشت زمان، عوامل محیطی مختلفی بر درخشندگی طلا تاثیر می‌گذارند.
در این مقاله همراه تکنوگلد باشید تا با علت‌های کدر شدن طلا و روش‌های رفع این کدری آشنا شویم. با درک درست از عوامل موثر بر کدر شدن طلا و راهکارهای پیشگیری از آن، می‌توانید طول عمر و زیبایی زیورآلات خود را افزایش دهید.
علت کدر شدن طلا
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که چرا برخی از طلاها با گذشت زمان سیاه می‌شوند. پاسخ این سوال در ترکیب طلا با سایر فلزات نهفته است و برای اینکه ببینیم چگونه طلا را براق کنیم، ابتدا باید این فلزات و رفتار آن‌ها را بشناسیم.
طلای خالص یا ۲۴ عیار به‌دلیل نرمی بیش از حد، برای ساخت زیورآلات مناسب نیست؛ به همین دلیل در ساخت جواهرات از ترکیب طلا با فلزاتی مانند مس و نقره استفاده می‌شود. اما واکنش این فلزات با عوامل محیطی مانند اکسیژن، رطوبت و سولفور، باعث کدری طلا می‌شود. این موضوع به‌ویژه در فصول گرم سال که بدن بیشتر عرق می‌کند، نمود بیشتری پیدا می‌کند. اطلاعات بیشتر را در مقاله علت سیاه شدن طلا مطالعه کنید.
✔ برخورد طلا با عطر و محصولات بهداشتی
محصولات آرایشی و بهداشتی روزمره مانند عطرها، کرم‌ها و لوسیون‌ها حاوی ترکیبات شیمیایی هستند که می‌توانند به سطح طلا نفوذ کرده و درخشش آن را کم کنند. برای براق کردن طلا و حفظ درخشندگی آن، بهتر است این محصولات را پس از استفاده از زیورآلات به‌کار ببرید یا صبر کنید تا کاملا جذب پوست شوند.
✔ قرار گرفتن در معرض گردوغبار و آلودگی محیطی
ذرات گردوغبار و آلودگی‌های محیطی به‌راحتی روی سطح طلا می‌نشینند و با نفوذ در منافذ و شیارهای ظریف زیورآلات، به‌مرور زمان لایه‌ای کدر تشکیل می‌دهند. این مسئله برای افرادی که در شهرهای بزرگ زندگی یا در محیط‌های پرگردوغبار کار می‌کنند، اهمیت بیشتری دارد و برای اینکه ببینیم چگونه طلا را براق کنیم، باید این شرایط را هم در نظر داشته باشیم.
✔ برخورد طلا با عرق و چربی بدن
عرق و چربی طبیعی بدن از عوامل اصلی کدر شدن طلا هستند. این مواد با نفوذ در سطح طلا، لایه‌ای از چربی و لکه‌های ریز ایجاد می‌کنند که براق بودن طلا را کاهش می‌دهد. این مشکل به‌ویژه در فصل‌های گرم که میزان تعریق بدن بیشتر است، در مورد انگشترها و دستبندها که تماس مستقیم با پوست دارند، شدیدتر می‌شود.
✔ برخورد با مواد شوینده یا مواد شیمیایی
مواد شوینده و پاک‌کننده‌های خانگی، حتی شوینده‌های معمولی دست و ظروف، حاوی ترکیبات شیمیایی قوی هستند که می‌توانند به سطح طلا آسیب برسانند و باعث کدر شدن آن شوند. برای حفظ براق بودن طلا، ضروری است هنگام استفاده از این مواد، زیورآلات خود را از دست خارج کنید.
✔ قرار گرفتن در معرض رطوبت
رطوبت به‌ویژه برای طلاهایی که با فلزات دیگر ترکیب شده‌اند، می‌تواند مشکل‌ساز باشد و قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض رطوبت باعث واکنش‌های شیمیایی می‌شود که درخشندگی طلا را کاهش می‌دهد. توصیه می‌شود برای حفظ براق بودن طلا، زیورآلات را قبل از دوش گرفتن، شنا یا فعالیت‌های مشابه از خود جدا کنید.
چگونه طلا را براق کنیم؟ معرفی 11 روش براق کردن طلا
با گذشت زمان، زیورآلات طلا کدر می‌شوند و درخشش اولیه خود را از دست می‌دهند. اما نگران نباشید! روش‌های ساده و موثری برای براق کردن آن‌ها وجود دارد که می‌توانید در خانه انجام دهید. در ادامه به بررسی بهترین روش‌های خانگی و حرفه‌ای برای درخشان کردن طلا می‌پردازیم.
1. پاک کردن طلا با آب گرم و صابون
یکی از ساده‌ترین و در عین حال موثرترین روش‌های تمیز کردن طلا، استفاده از آب گرم و صابون است. این روش به‌خصوص برای جواهراتی که نگین‌های الماس دارند، بسیار مناسب است. برای این کار کافی‌ست یک کاسه آب گرم را با یک یا دو قطره صابون مایع یا شامپو ترکیب کنید. این محلول ساده می‌تواند چربی، گردوغبار و آلودگی‌های سطحی را به‌راحتی از بین ببرد.
پس از آماده کردن محلول، زیورآلات را به‌مدت چند ساعت در آن قرار دهید. سپس با استفاده از یک برس نرم، به‌آرامی تمام سطوح و زوایای طلا را تمیز کنید. در پایان طلاها را با آب تمیز آبکشی کرده و با یک پارچه نرم و تمیز خشک کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین روش نگهداری طلا در منزل
2. براق کردن طلا با مابع آمونیاک
با آمونیاک چگونه طلا را براق کنیم؟! محلول آمونیاک یکی از روش‌های قوی برای احیای درخشش طلاهای کدر شده است. البته باید توجه داشته باشید که این روش نیاز به احتیاط بیشتری دارد. برای تهیه محلول، یک پیمانه آب ولرم را با یک قاشق چای‌خوری مایع ظرفشویی و نصف قاشق چای‌خوری آمونیاک ترکیب کنید. به‌دلیل بوی تند آمونیاک، حتما این کار را در فضای باز انجام دهید.
طلا را به‌مدت ۱۰ ثانیه در محلول قرار دهید و سپس با یک مسواک نرم، نقاط کدر شده را به‌آرامی برس بکشید. پس از آن طلا را به‌مدت ۳۰ تا ۴۵ ثانیه زیر آب سرد بگیرید تا تمام مواد از سطح آن پاک شود. برای اطمینان از پاک شدن کامل می‌توانید یک بار دیگر با مایع ظرفشویی آن را بشویید.
3. تمیز کردن طلا با مایع ظرفشویی
استفاده از مایع ظرفشویی یکی از راه‌های ایمن و مطمئن برای براق کردن انواع طلاست. برای این منظور مقداری آب گرم (نه داغ) را در یک ظرف ریخته و چند قطره مایع ظرفشویی به آن اضافه کنید. محلول را خوب هم بزنید تا مایع ظرفشویی کاملا در آب حل شود. سپس زیورآلات خود را به‌مدت ۱۵ دقیقه در این محلول قرار دهید.
این زمان کافی‌ست تا آلودگی‌های سطحی نرم شده و از طلا جدا شوند. حتی آلودگی‌هایی که در شیارها و زوایای پنهان قطعه طلا قرار دارند نیز در این مدت نرم می‌شوند. پس از خارج کردن طلا از محلول، با یک مسواک نرم به‌آرامی سطح آن را تمیز کنید. در نهایت طلا را زیر آب گرم آبکشی کرده و با یک حوله نرم خشک کنید.
4. تمیز و براق کردن طلا با جوش شیرین
جوش شیرین یکی از معجزه‌گرهای خانگی است و می‌تواند با ایجاد یک واکنش شیمیایی ملایم، لایه‌های کدر روی طلا را از بین ببرد. حالا با این ماده چگونه طلا را براق کنیم؟ برای استفاده از این روش ابتدا یک ظرف پیرکس را با فویل آلومینیومی بپوشانید، به‌طوری‌که سمت براق فویل رو به بالا باشد. ترکیب فویل و جوش شیرین باعث ایجاد یک واکنش شیمیایی می‌شود که به پاک شدن سیاهی و کدری طلا کمک می‌کند.
روی هر قطعه طلا حدود یک قاشق غذاخوری جوش شیرین بپاشید و سپس آب جوش روی آن بریزید. اجازه دهید طلا به‌مدت 5 دقیقه در این محلول بماند. پس از این مدت، طلا را با احتیاط از محلول خارج کرده و زیر آب سرد بشویید. نکته مهم این است که این روش مناسب طلاهای ساده است و نباید برای جواهراتی که سنگ‌های قیمتی دارند استفاده شود، زیرا جوش شیرین می‌تواند به سنگ‌های قیمتی آسیب برساند.
5. استفاده از پودر صابون برای براق کردن طلا
یکی از ساده‌ترین و در عین حال موثرترین روش‌های براق کردن زیورآلات، استفاده از پودر صابون است. این روش به‌خصوص برای طلاهایی که جزئیات ظریف و شیارهای دقیق دارند، بسیار کارآمد است. برای این کار کافی‌ست مقدار کمی پودر صابون را در آب گرم حل کنید تا محلولی ملایم به‌دست آید. این محلول باید به اندازه‌ای رقیق باشد که بتواند به‌راحتی تمام سطوح طلا را پوشش دهد.
پس از آماده کردن محلول، طلای خود را به‌مدت 5 تا 10 دقیقه در آن قرار دهید. این زمان به محلول اجازه می‌دهد تا چربی‌ها و آلودگی‌های سطحی را نرم کند. سپس با استفاده از یک مسواک نرم، به‌آرامی سطح طلا را برس بزنید. در پایان طلا را با آب ولرم به‌خوبی آبکشی کرده و با یک پارچه نرم و بدون پرز خشک کنید.
6. استفاده از خمیر دندان برای تمیز کردن
خمیردندان یک گزینه عالی دیگر برای تمیز کردن طلا، به‌خصوص برای از بین بردن آلودگی‌های عمیق در شیارهای ظریف طلاست. البته انتخاب نوع خمیردندان هم بسیار مهم است و باید حتما از خمیردندان‌های ملایم استفاده کنید؛ زیرا خمیردندان‌های سفیدکننده یا جرم‌گیر قوی، ذرات ساینده دارند که به سطح طلا آسیب می‌رساند.
اما با خمیر دندان چگونه طلا را براق کنیم؟ مقدار کمی خمیردندان را با آب مخلوط کنید تا خمیری نرم و یکدست به‌دست آید. سپس با استفاده از یک مسواک نرم، به‌آرامی سطح طلا را تمیز کرده و روی قسمت‌های شیاردار و زوایای پنهان تمرکز کنید. پس از تمیز کردن کامل، طلا را به‌خوبی با آب بشویید تا تمام خمیردندان از روی آن پاک شود. در آخر با یک پارچه نرم آن را خشک کنید و اجازه دهید چند دقیقه در هوای آزاد قرار گیرد تا کاملا خشک شود.
7. تمیز کردن طلا با پودر لباس‌شویی
یکی دیگر از روش‌های موثر برای براق و تمیز کردن طلا، استفاده از پودر لباس‌شویی است. این روش به‌خصوص برای طلاهایی که جرم سنگین گرفتند، بسیار کارآمد است. زیرا این پودر حاوی موادی است که می‌تواند چربی و آلودگی‌های سطحی را به‌خوبی از بین ببرد و درخشش را به طلا بازگرداند.
برای این کار مقدار کمی پودر لباس‌شویی را در آب گرم حل کنید. محلول باید به اندازه‌ای غلیظ باشد که کف کند، اما نه آنقدر که پودر در آن حل نشود. طلا را به‌مدت چند دقیقه در این محلول قرار دهید و سپس با یک مسواک نرم به‌آرامی سطح آن را تمیز کنید. در پایان طلا را به‌خوبی با آب ولرم بشویید تا تمام مواد شوینده از روی آن پاک شود و با یک دستمال نرم خشک کنید.
8. استفاده از آبلیمو برای براق کردن طلا
اسید سیتریک موجود در آبلیمو قدرت پاک‌کنندگی فوق‌العاده‌ای دارد و می‌تواند جرم و کدری را از سطح طلا پاک کند. اگر می‌پرسید با آبلیمو چگونه طلا را براق کنیم، باید بگوییم برای این کار مقداری آب را با چند قطره آبلیمو مخلوط کرده و سپس با استفاده از یک پارچه نخی نرم و تمیز، به‌آرامی سطح طلا را با این محلول تمیز کنید.
این روش به‌خصوص برای زیورآلاتی مانند النگو و دستبند که بیشتر در معرض کدر شدن هستند، بسیار موثر است. فقط به یاد داشته باشید که زمان تماس محلول با طلا را محدود کنید تا از آسیب احتمالی به سطح آن جلوگیری شود.
9. براق کردن طلا با استفاده از فویل آلومینیوم
یک روش دیگر برای تمیز کردن طلا، استفاده از فویل آلومینیوم است. این روش بر اساس یک واکنش شیمیایی ساده عمل می‌کند و می‌تواند درخشش از دست رفته طلای شما را بازگرداند.
برای این کار کف یک ظرف را با فویل آلومینیوم بپوشانید و آب گرم را همراه با کمی نمک داخل آن بریزید. طلاها را داخل این محلول قرار دهید و اجازه دهید واکنش الکتروشیمیایی کار خود را انجام دهد. پس از چند دقیقه، خواهید دید که طلاهای شما درخشش خیره‌کننده‌ای پیدا کرده‌اند.
10. تمیز کردن انواع طلا با سرکه
اگرچه استفاده از سرکه برای براق کردن انواع طلا یک روش قدیمی است، اما باید با احتیاط از آن استفاده کرد؛ زیرا خاصیت اسیدی سرکه می‌تواند در صورت استفاده نادرست به طلا آسیب برساند.
اگر می‌خواهید از این روش استفاده کنید، محلولی از دو قاشق چای‌خوری نمک و نصف لیوان سرکه سفید تهیه کنید و طلا را برای مدت کوتاهی (حداکثر چند دقیقه) در این محلول قرار دهید؛ سپس با آب ولرم آبکشی کنید. توجه داشته باشید که این روش را برای طلاهای ظریف و جواهرات گران‌قیمت توصیه نمی‌کنیم.
11. براق کردن طلا با محلول مخصوص شستشوی طلا
این روزها پاسخ سوال چگونه طلا را براق کنیم، ساده‌تر از گذشته است؛ زیرا محلول‌های خاصی برای این کار طراحی شده‌اند. این محلول‌ها که در کارگاه‌های تولید طلا و جواهر در دسترس هستند، با فرمولاسیون خاص خود، طلا را بدون آسیب تمیز می‌کنند.
کافی‌ست مقداری از محلول را با آب مخلوط کرده و طلا را برای چند دقیقه در آن قرار دهید. این روش نه‌تنها طلا را براق می‌کند، بلکه یک لایه محافظ نیز روی سطح آن ایجاد و از کدر شدن مجدد جلوگیری می‌کند.
نکات مهم برای جلوگیری از کدر شدن طلا
- طلاها را در جعبه‌های مخصوص و دربسته نگهداری کنید تا از تماس با گردوغبار و آلودگی‌های محیطی محافظت شوند.
- هنگام شنا در استخر، طلاهای خود را درآورید؛ زیرا کلر موجود در آب به آن‌ها آسیب می‌رساند.
- تعریق می‌تواند به کدر شدن طلا منجر شود؛ بنابراین در هنگام فعالیت‌های بدنی شدید، از جواهرات طلا استفاده نکنید.
- از نگهداری طلا در محیط‌های مرطوب خودداری کنید و آن‌ها را در کیسه‌های ضد لک قرار دهید.
- به‌طورمرتب طلاهای خود را با محلول آب ولرم و صابون ملایم شست‌وشو داده و با پارچه نرم خشک کنید تا جلای اولیه حفظ شود.
- استفاده مداوم و روزانه از طلا می‌تواند باعث کدر شدن آن شود؛ بهتر است در مواقع خاص از جواهرات خود استفاده کنید.
- از محلول‌های مخصوص شستشوی طلا که در فروشگاه‌های معتبر عرضه می‌شوند، به‌صورت دوره‌ای استفاده کنید.
سخن پایانی
نگهداری از طلا و حفظ درخشش آن یکی از دغدغه‌های همیشگی دارندگان این فلز گران‌بها است. در این بخش دیدیم با روش‌های خانگی چگونه طلا را براق کنیم. با رعایت نکات گفته‌شده و استفاده صحیح از روش‌های براق کردن طلا، می‌توانید همیشه زیورآلات درخشان و زیبایی داشته باشید.
مجموعه تکنوگلد به‌عنوان یک پلتفرم خرید و فروش طلا آب شده، همواره تلاش می‌کند تا با ارائه مشاوره‌های تخصصی و محتوای آموزشی، به مشتریان خود در نگهداری بهتر از سرمایه‌هایشان کمک کند. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خرید، فروش و نگهداری طلا با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول
اگرچه روش‌های خانگی متعددی مانند استفاده از آب گرم و مایع ظرفشویی، جوش شیرین، خمیر دندان و… وجود دارد، اما بهترین روش استفاده از محلول‌های تخصصی شستشوی طلاست که فرمولاسیون مخصوص دارند و به زیورآلات شما آسیبی نمی‌رسانند.
هرگز از مواد شیمیایی قوی مانند اسیدهای صنعتی، وایتکس یا سیم ظرفشویی استفاده نکنید، زیرا این مواد می‌توانند باعث حل شدن طلا یا ایجاد خراش‌های جبران‌ناپذیر روی سطح آن شوند.
اگر به‌طور مداوم از طلا و محصولات آرایشی‌بهداشتی مثل عطر و لوسیون استفاده می‌کنید، بهتر است هفته‌ای یک‌بار زیورآلات خود را با ملایمت تمیز کنید تا از تجمع مواد شیمیایی روی سطح آن‌ها جلوگیری شود.
