سپردن طلا به دیگران، چه برای تعمیر و چه برای نگهداری طلا، همیشه با نگرانی همراه بوده است. بسیاری از مردم طلای خود را به طلافروشی می‌سپارند یا به اعضای خانواده می‌دهند، اما زمانی که بحث برگرداندن عین طلا پیش می‌آید، اختلاف‌هایی درباره وزن، عیار یا حتی اصالت آن بروز می‌کند. برای جلوگیری از این مشکلات، باید بدانید قرارداد امانت طلا چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟ این سند قانونی تضمین می‌کند که طلای امانتی دقیقا با همان مشخصات اولیه به شما بازگردد. همراه تکنوگلد باشید تا با این قرارداد بیشتر آشنا شویم.
قرارداد امانت طلا چیست؟ | صفر تا صد قرارداد امانت طلا
این سند، توافقی مکتوب میان دو طرف است که یکی به عنوان امین (امانت‌گیرنده) و دیگری به عنوان مستودع (امانت‌گذار) شناخته می‌شوند. در این قرارداد،فرد امانت‌گذار، طلا، سکه یا هر نوع فلز گرانبهای خود را به شخص دیگری برای مدت مشخصی می‌سپارد تا از آن محافظت کند. نکته مهم اینجاست که هدف اصلی این قرارداد، نگهداری طلا و بازگرداندن عین آن است، نه انتقال مالکیت یا استفاده از آن.
در شرایط قرارداد باید تمام جزئیات از جمله نوع طلا، وزن دقیق، عیار، مدت زمان نگهداری، محل امن سپردن (مثل صندوق امانات بانک یا گاوصندوق شخصی)، و مسئولیت‌های هر طرف به‌صورت شفاف نوشته شود. این سند نه‌تنها اطمینان خاطر ایجاد خواهد کرد، بلکه در صورت بروز هرگونه اختلاف، مدرک قانونی محکمی برای دفاع از حقوق شما خواهد بود.
همچنین بخوانید: صفر تا صد اخذ وام با طلا انواع بانک ها در سال 1404
قرارداد امانت طلا چه زمانی کاربرد دارد؟
زمانی که قصد دارید طلای خود را موقتا در اختیار فرد دیگری قرار دهید، بدون اینکه مالکیت آن منتقل شود، نیاز به تنظیم این قرارداد دارید. این سند حقوقی در موقعیت‌های متنوعی کاربرد دارد. در ادامه خواهیم دید کاربرد قرارداد امانت طلا چیست:
- تعمیر یا آبکاری طلا در طلافروشی: زمانی که طلا را برای آبکاری، تغییر طرح یا تعمیر به مغازه می‌سپارید، این قرارداد از اختلافات مربوط به وزن، عیار و زمان تحویل جلوگیری کرده و فرآیند تحویل و بازگشت را به‌صورت مستند و قانونی ثبت می‌کند.
- حفظ طلا در نزد فرد یا موسسه مطمئن: اگر به دلیل سفر طولانی، نبود امکان نگهداری امن یا هر دلیل دیگری نمی‌توانید خودتان از طلا مراقبت کنید، می‌توانید آن را نزد شخص یا موسسه‌ای معتمد قرار دهید. در این حالت قرارداد، مسئولیت نگهداری طلا و تاریخ دقیق بازگشت را مشخص می‌کند.
- امانت میان اعضای خانواده یا شرکاء: در مواقعی که طلای مشترک بین چند نفر وجود دارد یا می‌خواهید طلا را موقتا به فردی از خانواده بسپارید، تنظیم قرارداد مانع از سوءتفاهم‌های آینده می‌شود و سهم و مسئولیت هر فرد را به‌صورت قانونی تعیین می‌کند.
- نمایش و تبلیغات تجاری: اگر طلافروش، برند جواهرات یا عکاس حرفه‌ای قصد دارد از طلای شما برای تبلیغ، نمایش در ویترین یا عکاسی استفاده کند، قرارداد تضمین می‌کند که در صورت بروز آسیب، گم‌شدن یا هرگونه خسارت، مسئولیت‌ها و جبران خسارت به‌روشنی مشخص باشد.
- ذوب و تبدیل به طلای آبشده یا شمش: در معاملات تخصصی‌تر مانند ارسال طلا به کارگاه برای ذوب، تبدیل به شمش یا طلای آبشده، این قرارداد مشخص می‌کند چه مقدار طلا با چه عیاری تحویل داده شده و باید با همان مشخصات بازگردد و در صورت کاهش وزن یا تغییر عیار، نحوه محاسبه و جبران آن چگونه خواهد بود.
مواد حقوقی که باید در قرارداد امانت طلا باشد
برای اینکه قرارداد امانت طلا از نظر حقوقی معتبر و قابل استناد باشد، باید تمام جزئیات کلیدی را به‌صورت شفاف و دقیق در آن درج کنید. شرایط قرارداد باید به‌گونه‌ای نوشته شود که هیچ ابهامی برای طرفین باقی نماند و در صورت بروز اختلاف، مرجع قانونی بتواند بر اساس آن تصمیم‌گیری کند.
همینطور بخوانید: نحوه نگهداری طلا در بانک چگونه است؟
در ادامه توضیح دادیم موارد و نکات حقوقی در یک قرارداد امانت طلا چیست.
1.مشخصات کامل طرفین
نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس دقیق محل سکونت، شماره تماس امین و مستودع و در صورت نیاز، اطلاعات وکیل یا نماینده قانونی هر طرف باید در ابتدای سند قید شود.
2.توصیف دقیق طلا
نوع طلا (سکه، شمش، النگو، گردنبند و…)، وزن دقیق تا صدم گرم، عیار، تعداد قطعات، وضعیت ظاهری و در صورت امکان، عکس یا فیلم از طلا را در قرارداد ضمیمه کنید تا ماهیت دقیق طلای امانتی مشخص باشد.
3.مدت زمان امانت‌داری
تاریخ دقیق شروع و پایان نگهداری طلا را باید مشخص کنید و اگر امکان تمدید یا تحویل زودتر از موعد وجود دارد، نحوه اطلاع‌رسانی و شرایط توافق مجدد را نیز قید کنید.
4.محل امن نگهداری
آدرس دقیق محل نگهداری مانند صندوق امانات بانک، گاوصندوق شخصی یا محل کسب‌وکار را ذکر کنید و مشخص کنید که آیا امانت‌گیرنده حق جابه‌جایی، استفاده یا نمایش طلا را دارد یا خیر.
5.روش تحویل و بازگرداندن
زمان، مکان و شرایط تحویل اولیه و بازگشت طلا را به‌تفصیل بنویسید و بهتر است با تهیه صورت‌جلسه، حضور شاهد یا فیلم‌برداری از فرآیند وزن و سنجش عیار، مستندات قانونی محکمی ایجاد کنید.
6. ضمانت‌ها و تضمین‌های مالی
برای اطمینان از بازگشت طلای امانتی، می‌توانید سفته، چک، مبلغ نقدی یا سایر ضمانت‌های مالی را در قرارداد پیش‌بینی کرده و میزان جریمه یا خسارت در صورت تاخیر، آسیب یا فقدان را به‌صورت شفاف تعیین کنید.
7.پوشش بیمه و جبران خسارت
در شرایط قرارداد باید مشخص کنید که آیا طلا تحت پوشش بیمه قرار دارد یا خیر و در صورت سرقت، آتش‌سوزی یا حوادث غیرمترقبه، چه کسی مسئول جبران کامل خسارت است.
8.شرایط فسخ یا تمدید
مواردی مانند فسخ یک‌طرفه، امکان تمدید مدت امانت، تغییر محل نگهداری طلا یا تغییر در شرایط را به‌صورت مشخص تعریف کنید تا در زمان اجرا هیچ ابهامی پیش نیاید.
9.مرجع حل اختلاف
در صورت بروز اختلاف، باید مرجع رسیدگی را در قرارداد تعیین کنید؛ معمولا دادگاه محل تنظیم سند یا اتحادیه صنف طلا و جواهر به‌عنوان مرجع داوری انتخاب می‌شود.
همچنین بخوانید: صندوق طلا یا طلای آب شده؟ | بهترین سرمایه گذاری 1404
10.امضا و تاریخ رسمی
قرارداد زمانی از نظر حقوقی معتبر است که تمام صفحات آن توسط امین و مستودع امضا شده باشد و در انتها، تاریخ تنظیم، تعداد نسخه‌های قرارداد و نحوه توزیع آن‌ها میان طرفین ثبت گردد.
حکم شرعی قرارداد امانت طلا چیست؟
از دیدگاه فقه اسلامی قرارداد امانت طلا کاملا مشروع و حلال است، به‌شرط آن‌که ضوابط شرعی را رعایت کنید. در این سند شما با رضایت کامل، طلای خود را به فرد دیگری برای نگهداری طلا می‌سپارید و امانت‌دار موظف است دقیقا همان طلا را سالم و بدون کم‌وکاست بازگرداند.
استفاده شخصی از طلا بدون اجازه صریح شما، از نظر شرع حرام است و امانت‌دار در صورت کوتاهی در حفظ آن، ضامن خواهد بود. اما اگر حادثه‌ای خارج از اختیار و کنترل او رخ دهد، مسئولیتی متوجه او نیست. بنابراین این قرارداد زمانی شرعا صحیح است که رضایت طرفین، امانت‌داری واقعی و امکان بازگرداندن عین مال وجود داشته باشد.
همینطور بخوانید: سود صندوق سرمایه گذاری طلا نسبت به خرید فیزیکی 1404
جمع‌بندی
در این بخش دیدیم قرارداد امانت طلا چیست و چه کاربردی دارد. این سند، ابزاری قانونی، شرعی و کاربردی برای تضمین امنیت و شفافیت در امانت‌گذاری طلا، سکه و شمش است و با تنظیم دقیق جزئیات مانند مشخصات طلا، مدت زمان، شرایط قرارداد و مسئولیت طرفین، می‌توانید از بروز هرگونه اختلاف، سوءتفاهم یا ادعای بی‌اساس جلوگیری کنید.
برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ و نیازمند نگهداری امن، از راهنمایی‌های حقوقی تکنوگلد استفاده کنید.
سوالات متداول
این سند، توافقی مکتوب میان دو طرف است که یکی طلا یا سکه خود را برای مدت مشخصی به دیگری می‌سپارد تا از آن محافظت کند و در پایان، همان مال را بدون تغییر یا آسیب بازگرداند.
این سند برای مواقعی که طلا را به طلافروش برای تعمیر می‌سپارید، در سفر فرد امانت‌داری برای آن می‌خواهید، یا برای ذوب و تبدیل به شمش تحویل می‌دهید، استفاده می‌شود و از بروز اختلاف جلوگیری می‌کند.
در امانت، هدف فقط حفظ و بازگرداندن عین مال است و معمولا حق استفاده داده نمی‌شود، اما در اجاره، شخص می‌تواند از طلا استفاده کند و معمولا اجرتی نیز پرداخت می‌شود.
